پژوهش‌ها حاکی از آن است که حذف تأکید بر آموزش آنچه در امتحانات می‌آید می‌تواند باعث کاهش تأثیر منفی امتحان شود. اگر معلم شیوه کار خود را براساس «آموزش دانش‌آموز به هدف موفقیت در امتحانات قرار ندهد و دایم وقت کلاس را صرف تمرین پرسش‌های مشابه امتحانی نکند، خود به‌خود اثرات منفی امتحانات پایانی کاهش می‌یابد. دانش‌آموزان نباید دایم با امتحاناتی درگیر شوند زیرا آنان معمولاً احتمال موفقیت خود را در امتحان کم بینند. پژوهش‌ها به فعالیت‌هایی اشاره می‌کنند که می‌تواند باعث کاهش تأثیر منفی و افزایش تأثیر مثبت امتحانات پایانی و نهایی شود. در ارتباط با امتحانات می‌توان به فعالیت‌های زیر اشاره کرد:
l دانش‌آموزان را در تصمیم‌گیری‌هایی در مورد امتحانات، درگیر کنید
l از سنجش برای القاء احساس موفقیت در دانش‌آموزان استفاده کنید.
l دانش‌آموزان را در مورد هدف‌های امتحان و هدف‌های سنجش‌های دیگری که از یادگیری آن‌ها به عمل می‌آید، توجیه کنید.
l به دانش‌آموز بازخورد مؤثر دهید تا وی در فرایند یادگیری موفق شود
l از رویکرد یادگیری خود- تنظیمی که همکاری بین دانش‌آموزان را ترغیب کند، استفاده کنید.
l شیوه‌های مختلف یاددهی- یادگیری را به کار برید
l بر هم‌سو شدن با هدف‌های یادگیری و نه با عملکردها تأکید کنید.
l مهارت خودسنجی در دانش‌آموز و استفاده از معیارهایی که به یادگیری بیش‌از عملکرد توجه دارد را افزایش دهید
l هدف‌های یادگیری برای دانش‌آموزان را روشن سازید تا آنان در جهت دست‌یابی به آن هدف‌ها تلاش کنند
فعالیت‌هایی که می‌توان در مدارس انجام داد:
l فضای مدرسه باید امکان تعامل سازنده درباره امتحانات و سنجش یادگیری، بین معلمان و بین معلمان و دانش‌آموزان را فراهم کند.
l فضای مدرسه باید از دانش‌آموز حمایت کند تا اضطراب وی در امتحان کاهش یابد.
l باید امتحانات به‌گونه‌ای طراحی شود که با توانایی‌های دانش‌آموزان هماهنگ باشد
l امتحان شامل محدودة گسترده‌تری از آموخته‌های دانش‌آموزان شود
فعالیت‌های که معلمان می‌توانند انجام دهند
این پژوهش برآنچه معلمان می‌توانند درکلاس انجام دهند تا تأثیر منفی امتحان بر انگیزه یادگیری کاهش یابد، تأکید دارد. همینطور، بر فعالیت‌هایی که باعث افزایش انگیزه یادگیری می‌شود، اصرار می‌ورزد. موارد زیر توصیه‌هایی به معلمان در جهت تحقق هدف‌های بالا است.
برای انجام این کارها اصرار داشته باشید
l به دانش‌آموزان حق انتخاب بدهید. به آنان کمک کنید تا مسؤلیت یادگیری خود را به‌عهده بگیرند.
l با دانش‌آموزان در مورد هدف‌های یادگیریشان صحبت کنید و با بازخوردهای مؤثر به آنان کمک کنید تا بهتر بیاموزند.
l از دانش‌آموزان بخواهید تا با توجه به‌آنچه یاد گرفته‌اند و میزانی که پیشرفت کرده‌اند، خودشان در مورد کارهایشان قضاوت کنند.
l از طریق گفت‌وگو با دانش‌آموزان میزان درک آنان را از هدف‌های یادگیری افزایش دهید و به آنان با توجه به همان هدف‌ها بازخوردهای سازنده بدهید.
l به دانش‌آموزان کمک کنید تا بدانند تا چه اندازه به هدف‌های یادگیری رسیده‌اند و چگونه می‌توانند بیشتر پیشرفت کنند.
l به دانش‌آموزان بازخورد مناسب ارائه دهید تا به‌درستی بدانند که گام بعدی را چگونه بردارند تا موفق شوند.
l دانش‌آموزان را تشویق کنید تا برای تلاشی که می‌کنند و نتایجی که می‌گیرند ارزش قایل شوند.
l دانش‌آموزان را به فعالیت‌های گروهی تشویق کنید و آنان را ترغیب کنید تا به موفقیت‌های یکدیگر با دید مثبت بنگرند.
منبع: وبلاگ کمیسیون ارزشیابی استان اصفهان
